Gatunek rośliny z rodziny bobowatych, występujący dość powszechnie w Europie i umiarkowanej strefie Azji. W Polsce jest rośliną rzadką.

Siedlisko:
rzydroża, suche łąki.

Pokrój:
Półkrzew o wysokości do 60 cm i nieprzyjemnym zapachu. Przeważnie nie wytwarza rozłogów.

Łodyga:
Zdrewniała, rozgałęziona, zazwyczaj ogruczolona i owłosiona, ze skróconymi pędami przekształconymi w ciernie (często dwudzielne).

Liście:
Trójlistkowe z przylistkami. Listki owalne, tępo piłkowane, drobne.

Kwiaty:
Grzbieciste motylkowe, ciemnoróżowe. Wyrastają po 1-3 w kątach górnych liści. Mają tępy żagielek, nieco tylko dłuższy od skrzydełek i łódeczki. Kwitnie od czerwca do września.

Owoc:
Strąk zawierający przeważnie 1 nasiono.

Surowiec zielarski:
Korzeń.

Skład chemiczny:
Olejek eteryczny do 0,2%, spinozyn, flawonoidy (m.in. ononina, dwuhydroononina, trifolizyryna i onospina), trójterpeny (m.in. α- β- i γ-onoceryna oraz pochodne kwasu glicyryzynowego – bezpostaciowy ononid), garbniki, kwasy organiczne (np. cytrynowy), żywice, fitoaglutyniny, pochodne kumaranochromanu, sole mineralne.

Działanie

  • Dość silne działanie moczopędne, ułatwia wydalanie z organizmu mocznika, chlorków i różnych szkodliwych produktów przemiany materii.
  • Przetwory z wilżyny słabo pobudzają wydzielanie soku żołądkowego, w niewielkim stopniu hamują drobne krwawienia z włosowatych naczyń przewodu pokarmowego.
  • Ma słabe działanie przeciwzapalne, korzystne w leczeniu żylaków odbytu.
  • Przetwory z wilżyny stosuje się przede wszystkim w chorobach nerek i dróg moczowych.
  • Przetwory z wilżyny stosowane w dawkach leczniczych nie wykazują działania szkodliwego.
  • Niekiedy stosuje się korzeń wilżyny w żylakach odbytu (hemoroidach) i towarzyszących im krwawieniach oraz bólu i świądzie.

Zbiór i suszenie:
Jesienią lub wczesną wiosną wykopuje się korzenie, myje i suszy w suszarni ogrzewanej w temperaturze do 45 °C.

Napar
(z korzenia wilżyny)
1 łyżkę rozdrobnionych korzeni zalać w termosie 1-1 1/2 szklanki wody wrzącej, zamknąć i pozostawić na 1-2 godz. Pić po 1/4-1/3 szklanki 2-4 razy dziennie miedzy posiłkami jako środek moczopędny.