Gatunek rośliny z rodziny szczawikowatych. Występuje niemal w całej Europie, na południe sięga po Hiszpanię, Włochy, Półwysep Bałkański i południową część Rosji. Występuje również na Kaukazie, Syberii, w Japonii oraz w Ameryce Północnej i Południowej. Jest pospolity na terenie całej Polski i w niższych położeniach górskich. Występuje w cienistych lasach liściastych i szpilkowych oraz w zaroślach.
Pokrój: Drobna bylina, osiągająca 8-15 cm wysokości.
Łodyga: Cienka, pełzająca, posiada łuskowate i cienkie rozłogi.
Liście: Trójlistkowe, cienkie, długoogonkowe, przypominają swym wyglądem liście koniczyny. Wszystkie odziomkowe, odwrotnie sercowate z krótkimi ogonkami.
Kwiaty: Kwiaty promieniste o symetrii 5-krotnej. Pojedyncze, dłuższe od liści, pięciopłatkowe, delikatne, płatki białe, zwykle czerwono żyłkowane z żółtą plamką u nasady. Trafiają się okazy o różowych kwiatach. Działki kielicha krótkie, zrosłe nieco u nasady, pojedynczy słupek z główkowatym znamieniem i 10 pręcików. Kwitnie od kwietnia do maja, czasem jesienią.
Owoce: Wydłużona, naga, 5-kanciasta torebka. Nasiona jajowate o zaostrzonych końcach.
Surowiec zielarski: Liście i kwiatostan.
Skład chemiczny: Zawiera duże ilości kwaśnego szczawianu potasowego, a także źródło witaminy C.
Działanie
- Właściwości moczopędne.
- Ma działanie czyszczące krew, pobudzające procesy krwiotwórcze.
- Ma ogromny wkład z walką przeciwko chorobom serca.
- Stosowanie: przykładać stłuczone liście na rany.
- W stanach zapalnych dziąseł, żuć świeże liście.
- Napój ze świeżych liści obniża gorączkę i działa moczopędnie oraz uzupełnia niedobór witaminy C.
- Używany był dawniej w lecznictwie jako odtrutka przy zatruciach arsenem i rtęcią.
- Przy zaburzeniach menstruacji u kobiet.
- Do leczenia krzywicy i miażdżycy.
- Rak żołądka, rakowych wrzodach zewnętrznych i wewnątrz. (Wyciśnięty sok w sokowirówce, co godz. 5 kropli soku z wodą lub her. Ziołową). Zewnętrzne rakowe wrzody smaruje się świeżym sokiem.
- Bardzo dobry w chorobach Parkinsona.
Zbiór i suszenie: Liście zbiera się na wiosnę i wczesnym latem. Suszy się w warunkach naturalnych.
Dawniej używany był do farbowania tkanin, jako środek czyszczący, a także wytwarzano z niego kwas mrówkowy. Z liści przyrządzano dawniej sałatki, zupy i napoje orzeźwiające.
UWAGA: Przeciwwskazania; Nie należy szczawika spożywać przy chorobach nerek, dróg moczowych i gruźlicy. Duże dawki mogą mieć działanie szkodliwe.