Łodyga: Naga, silnie rozgałęziona, na końcach poszczególnych rozgałęzień zawiązują się koszyczki, wewnątrz pusta, dorastająca do 50 cm wysokości (poliploidy do 80 cm). Cała roślina wydziela silny, aromatyczny zapach.
Liście: Skrętoległe, siedzące, 2- lub 3-krotnie pierzastodzielone. Łatki w kształcie nitkowatym, równowąskie, ostro zakończone.
Korzeń: Palowy, cienki, mocno rozgałęziony.
Kwiaty: Zebrane w koszyczek, brzeżne nibyjęzyczkowe, żeńskie, o białej barwie, w miarę przekwitania odginające się w dół, (w pełni kwitnienia od rana prostopadłe do szypułki pod wieczór też przybierające ustawienie zgodne z szypułką równolegle do szypułki. Środkowe obupłciowe, o 5 pręcikach zrośniętych w rurkę otaczających słupek, żółte, rurkowate, 5-ząbkowe, bardzo małe, usadowione na wypukłym dnie kwiatostanowym, wewnątrz pustym (cecha charakterystyczna dla gatunku, w przeciwieństwie do innych rumianków i marun podobnych morfologicznie, gdzie dno jest wewnątrz pełne). Koszyczki osiągają średnicę do 22 mm (poliploidy do 30).
Owoc: Malutka podłużna niełupka, na szczycie lekko wygięta, z pięcioma żeberkami na jednej stronie bez puchu kielichowego, długości zaledwie 0,1 mm (poliploidy 0,2 mm).
Surowiec zielarski: Koszyczek rumianku. Zawiera olejek eteryczny (od 0,3 do 1,2%), w którego skład wchodzi chamazulen, α-bisabolol, spiroeter. Surowiec zawiera także flawonoidy, związki kumarynowe, śluz, cholinę, sole mineralne.
Działanie
- Najczęściej jest stosowany doustnie jako środek przeciwzapalny i przeciwskurczowy układu pokarmowego.
- Ma też działanie przeciwalergiczne.
- Użyty zewnętrznie przeciwdziała stanom zapalnym skóry.
- Stosowany wewnętrznie w nieżycie jelit i żołądka.
- Zewnętrznie na owrzodzenia skóry, hemoroidy, rumień, oparzenia słoneczne i termiczne I i II stopnia.
- Działa napotnie, przeciwzapalnie w stanach zapalnych dróg moczowych.
- Stosuje się go do leczenia biegunki i zaburzeń trawiennych ponieważ wzmaga wydzielanie żółci, pobudza wytwarzanie soków trawiennych, działa rozkurczowo, przeciwbakteryjnie i likwiduje wzdęcia.
- Doskonały specyfik stosowany na okłady w zapaleniu spojówek.
Napar
1 łyżeczkę ususzonych koszyczków kwiatowych zalewamy 1 szklanką wrzącej wody i parzymy pod przykryciem około 15 minut, następnie przecedzamy i pijemy 2 – 3 razy dziennie po 2/3 szklanki. Ten sam napar można stosować zewnętrznie do płukania jamy ustnej, irygacji, okładów, tamponów i w postaci aerozolu.
