Gatunek byliny kłączowej z rodziny różowatych. Rośnie w większej części Europy, z wyjątkiem jej południowych części, również na większości obszarów Azji i Ameryki Północnej. W Polsce gatunek pospolity.Inne nazwy zwyczajowe i ludowe: pięciornik pospolity, pięćperset gęsi, srebrnik pospolity, gęsie ziele, gęsia trawa, gęsiówka, drabinki, dziewicze ziele. Rośnie w wilgotnych miejscach: na łąkach, pastwiskach, przydrożach, nad brzegami stawów i rowów, oraz na polach uprawnych jako chwast

Pokrój:
Kłącze krótkie, okryte resztkami przylistków, zakończone rozetką liści, korzenie wrzecionowato zgrubiałe, mięsiste.

Łodyga:
Pełzająca lub podnosząca się o długości 15–50 cm.

Liście:
Nieparzystopierzastodzielne, osiągają długość do 20 cm, złożone z 7–21 listków. Od spodu jedwabiście, srebrzysto owłosione. Listki podługowate, brzeg blaszek wyraźnie piłkowany.

Kwiaty:
Pojedyncze, średnicy ok. 2 cm, długoszypułkowe, pięciopłatkowe: działki kielicha wcinane, płatki korony 2 razy dłuższe od działek. Barwa złocistożółta. Pod kielichem występuje jeszcze kieliszek złożony z 5 mniejszych listków. W środku kwiatu liczne słupki i pręciki na wypukłym dnie kwiatowym.

Owoc:
Pojedynczy orzeszek, odpadający.

Surowiec zielarski:
Ziele, korzeń.

Działanie

  • Jako środek ściągający i przeciwzapalny, a także rozkurczający na mięśnie gładkie.
  • Stosowany przy biegunkach, chorobach jelit i dróg żółciowych charakteryzujących się stanami kurczowymi.
  • W początkowym stadium kamicy żółciowej.
  • Przy zaburzeniach menstruacji.
  • Przy nieżycie żołądka i jelit.
  • Dzięki zawartości substancji gorzkich poprawia apetyt i ułatwia trawienie. Rzadko stosowany oddzielnie, stanowi składnik mieszanek ziołowych.
  • Przy wzdęciach i przy braku apetytu.

Zbiór i suszenie: Ziele zbiera się w okresie kwitnienia i suszy w temperaturze do 60 °C.

Sztuka kulinarna:
Surowe liście dodaje się do zup, kasz, można przygotować jak szpinak. Kłącze jadalne na surowo lub gotowane (w smaku podobne do pasternaku) Dawniej we Francji stosowano wyciąg wodny z pięciornika do pielęgnacji cery. Roślina niegdyś używana w garbarstwie ze względu na dużą ilość garbników.

Napar

1 łyżkę ziela zalać 1 szklanką wrzątku, a po 15 minutach przecedzić i pić po 1/l szklanki 3 razy dziennie. Dla wzmocnienia rozkurczowego działania tego ziela napar sporządza się w połączeniu z rumiankiem, liściem melisy, majeranku, kolendry lub ziela glistnika.