Gatunek paproci z rodziny nerecznicowatych. Występuje w Ameryce Północnej, Azji i Europie. Nerecznica samcza osiąga wysokość od 35 do 150 cm. Spotykana w cienistych lasach, na skałach, wzdłuż strumieni, gatunek pospolity w całej Polsce. Rośnie w lasach liściastych na siedliskach żyznych, świeżych i wilgotnych, mniej licznie w lasach mieszanych i zaroślach.

Sporofit:
Składa się z kłącza i liści oraz korzeni przybyszowych.

Liście:
Liście są zielone. Na ich dolnej stronie znajdują się skupienia zarodni (sori) czyli sporangiów, a każde z nich przykryte jest zawijką.

UWAGA:
Roślina trująca. Wszystkie części są trujące.

Surowiec leczniczy:
Kłącze, które zbiera się po obumarciu liści. Suszy się je w temperaturze około 35 °C. Zawierają dużo skrobi i barwników oraz filmaron, aspidinofilicynę oraz floroglucynę.

Działanie

  • Odwar z kłącza jest stosowany jako środek przeciwko pasożytom jelitowym takim jak glisty i tasiemce.
  • Kłącze nerecznicy w większych dawkach jest trujące dlatego też należy stosować je ściśle według zaleceń lekarza.
  • W weterynarii i medycynie jest stosowany na tasiemca wyciąg eterowy, ale za duża dawka powoduje uszkodzenie nerwu ocznego.
  • Odwar służy do okładów na trudno gojące się rany oraz na bóle gośćcowe.