Gatunek rośliny z rodziny męczennicowatych. Występuje w tropikalnych lasach obydwu Ameryk. W Europie (i w Polsce) jest uprawiana jako roślina ozdobna.
Pokrój: Pnącze wieloletnie, obficie kwitnące – tworzy gęste pędy, osiągające na obszarze swojego naturalnego występowania do 10 m długości.
Liście: Liście o kształcie serca, naprzemianległe. Z kątów liści wyrastają wąsy czepne umożliwiające jej wspinanie się po podporach.
Kwiaty: Kwiaty pachnące, białe lub łososioworóżowe. Mają wielkość 7-9 cm i często zabarwione są pasmami w innym kolorze. Mają charakterystyczną, typową dla męczennicy budowę. Wyrastają pojedynczo w kątach liści i otoczone są od dołu 3-listkową okrywą. Mają krążkowate, silnie rozwinięte dno kwiatowe, 5-działkowy kielich, 5-płatkową koronę i złożony z 3 okółków przykoronek. Najbardziej zewnętrzny z tych okółków ma postać kolorowych nitek, wewnętrzny zaś przylega do androgyneforu, na szczycie którego znajduje się 5 pręcików otaczających 1 słupek z trójdzielnym znamieniem.
Surowiec leczniczy: Ziele zawiera alkaloidy indolowe, flawonoidy, glikozyd cyjanogenny, fitosterole, sole mineralne, pasiflorynę.
Działanie
- Uspokajające. Stwierdzono, że męczennica znosi pobudzający wpływ amfetaminy, stąd stosowanie jej w leczeniu narkomanii i alkoholizmu.
- Stosuje się w stanach pobudzenia nerwowego, w zaburzeniach czynności serca wywołanych bodźcami emocjonalnymi, w mało nasilonych napadach drgawek pochodzenia ośrodkowego.
- W dolegliwościach okresu przekwitania.
- W stanach skurczowych jelit i naczyń wieńcowych.
- Ma działanie rozkurczowe na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego oraz naczyń krwionośnych.
- Stosujemy ją w związku z tym pomocniczo przy skurczach jelit oraz naczyń wieńcowych.
- Jest zalecana osobom cierpiącym na bezsenność.
- Pomaga na bóle głowy spowodowane napięciem układu nerwowego.
- Pomocniczo w łagodzeniu objawów przekwitania u kobiet.
UWAGA: Działania uboczne: Duże dawki powodują silny ból głowy i niekiedy zaburzenia wzroku. Roślina psychoaktywna.
Dawkowanie: Z wysuszonych końców ulistnionych pędów rośliny uzyskuje się nalewką spirytusową, którą spożywamy 20-40 kropli na cukier lub wodę 3 razy na dzień. Taka nalewka wykazuje silne właściwości uspokajające i przeciwskurczowe.