Gatunek rośliny z rodziny makowatych. Występuje w Europie. Pochodzi prawdopodobnie ze strefy Morza Śródziemnego, w polskiej florze jest archeofitem. Rozpowszechniony na terenie całego kraju. Roślina jednoroczna, kwitnie od maja do sierpnia. Rośnie na polach, w miejscach ruderalnych, na glebach gliniastych, madach rzecznych, także na glebach wapiennych.

Łodyga: Pojedyncza lub słabo rozgałęziona, kanciasta. Cała szczeciniasto owłosiona. Dorasta do 90 cm wysokości.

Liście: Liście szarozielone, odziomkowe i dolne łodygowe – ogonkowe, pierzastodzielne, o odcinkach ostro ząbkowanych. Górne liście siedzące. Ułożone skrętolegle.

Kwiaty: Osadzone pojedynczo na długich szypułkach, odstająco owłosionych, wyrastających z kątów liści. Kwiaty przed rozwinięciem zamknięte w dwudziałkowym kielichu, owłosionym, odpadającym. Korona czteropłatkowa, o średnicy do 10 cm, płatki czerwone do purpurowych (bardzo rzadko różowe lub białe), zawsze z czarną plamą u nasady. Znamię słupka ma 5–18 promieni. Słupek otoczony bardzo licznymi, ciemnofioletowymi i niezgrubiałymi pręcikami. Pąki kwiatowe zwisają, natomiast kwiaty i makówka są wzniesione.

Owoc: Wielonasienna, jajowata torebka (zwana popularnie makówką), długości 1–2 cm. Jest naga, odwrotnie jajowata. Gdy dojrzeje pod jej tarczą pojawiają się otworki, przez które wysypują się bardzo liczne nasiona.

UWAGA: Roślina trująca. Cała roślina zawiera biały sok mleczny, w którego skład wchodzi lekko trujący alkaloid readyna i małe ilości papaweryny. Płatki zawierają także antocyjan – mekocyjaninę oraz związki śluzowe.

Surowiec zielarski: Płatki maku polnego – tylko one nie zawierają substancji o działaniu narkotycznym. Płatki zbiera się zaraz po rozkwitnięciu kwiatu – koniecznie przed zawiązaniem się makówki. Po wysuszeniu płatki można pokruszyć lub zmielić.

• W medycynie ludowej odwar stosuje się przy kaszlu i chrypce oraz biegunkach jako środek powlekający.
• Przy leczeniu suchego kaszlu i chrypki.
• Jako łagodny środek ułatwiający zasypianie i zmniejszający zdenerwowanie.
• W przypadku utrudnionego odkrztuszania podczas zakażeń dróg oddechowych.
• Do przemywań i okładów w przypadku podrażnień oczu.
• Do płukania jamy ustnej przy stanach zapalnych śluzówki.
• Do likwidacji zapaleń skórnych i infekcji dotykających okolice intymne.

Ze względu na łagodne działanie mak polny stosuje się wszędzie tam, gdzie istnieje potrzeba subtelnego wpływu na organizm. Roślina dobrze sprawdza się szczególnie w leczeniu zakażeń i zapaleń górnych oddechowych u dzieci – również tych małych, oraz w łagodzeniu nadmiernego pobudzenia przed snem. Należy jednak opamiętać, że choć jest to łagodnie działający środek, jego dawkowanie powinno być ustalone z lekarzem.