Gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Inne (ludowe) nazwy: łopuch, głowacz, kostropień, topień, dziady. Występuje w Europie, na Syberii, w Himalajach, Chinach, Japonii, Azji Mniejszej, na Kaukazie, a jako gatunek zawleczony również w Ameryce Północnej i Południowej. Jest pospolity na terenie całej Polski. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy.

Pokrój: Duża roślina zielna, szeroko się rozrastająca. W pierwszym roku wegetacji tworzy różyczkę liściową dużych liści, dopiero w drugim roku z korzenia wyrasta łodyga kwiatowa.

Korzeń: Gruby, mięsisty, białej barwy korzeń dochodzi do 0,5 m długości. Jest silnie rozgałęziony. Ma słaby, nieco nieprzyjemny zapach i słodkawy smak.

Łodyga: Wzniesiona, gruba i mocna łodyga silnie rozgałęzia się. Wyrasta na wysokość nawet do 2 m.

Liście: Liście tworzące się w pierwszym roku w różyczce są duże, sercowate i spodem szarawe. Brzegi blaszki liściowej ząbkowane. Na łodydze też wyrastają liście, ale dużo mniejsze.

Kwiaty: Kwiaty zebrane są w koszyczki. Koszyczki wyrastające na długich szypułkach w górnej części łodygi tworzą wiechę. Bardzo charakterystyczną cechą jest to, ze koszyczki mają od zewnątrz zielone, haczykowate łuski okrywy. Wewnętrzna warstwa okrywy to szczeciniaste plewinki. Kwiaty fioletowo-różowej barwy.

Owoc: Niełupka.

Surowiec zielarski: Wykorzystuje się głównie korzenie (Radix Bardanae). Wytwarza się z niego olej z łopianu. Korzenie zawierają cukier inulinę, białka, tłuszcze, związki poliacetylenowe, fitosterole, nieduże ilości olejków eterycznych, glikozydy, saponiny, dużo siarki, fosforu, witaminę C.

Działanie:

• Wykazuje silne działanie antybakteryjne, grzybobójcze, przeciwzapalne.
• Działa moczopędnie i napotnie.
• Zmniejsza wydzielanie soku żołądkowego, zwiększa natomiast wydzielanie śluzów w przewodzie pokarmowym. Dlatego też korzeń łopianu stosowany jest wewnętrznie w leczeniu nieżytów przewodu pokarmowego, w stanach zapalnych dróg moczowych i pęcherzyka żółciowego, w niewydolności wątroby, zaburzeniach przemiany materii.
• Wykazuje pozytywne działanie na skórę. Zewnętrznie stosowany jest do leczenia czyraków, trądziku, świądu skóry, łupieżu.
• Zapobiega również wypadaniu włosów i łupieżowi. Do tych celów najlepiej jest wykonać z korzenia łopianu macerat, odwar lub sok.
• Leczenie egzemy, łuszczycy oraz innych chorób skóry.
• Przy cukrzycy.
• Pomaga przy problemach ze stawami.
• Przy zatruciach.
• Na raka.

Można uzyskać za pomocą miksera, lub tarki ręcznej, sok można otrzymać z maceratu przeciskając go przez sitko, lub za pomocą sokowirówki. Maceratem lub szmatką nasyconą sokiem łopianu obkłada się odpowiednie miejsca na skórze. leczenie trądziku

Zbiór i suszenie: Korzenie wykopuje się już jesienią pierwszego roku wegetacji, gdy roślina nie wytworzyła jeszcze łodygi kwiatowej, lub na drugi rok na wiosnę. Korzeń myje się, suszy, kroi na mniejsze kawałki i suszy w temperaturze 50 – 60 stopni Celsjusza.

Korzeń łopianu, łodygi i ogonki liściowe są jadalne (na surowo). Można je też kisić, Indianie Irokezi suszyli korzenie łopianu przy ogniu i gromadzili na zimę. Jedli je po dłuższym moczeniu w wodzie, Ostrzeżenie: należy unikać wielkich ilości tej rośliny w okresie ciąży, przede wszystkim na samym początku, ponie waż przyspisuje mu się działanie pobudzające skurcze macicy.