Gatunek rośliny należący do rodziny toinowatych (Apocynaceae). Rośnie dziko w zachodniej, wschodniej, południowej i środkowej Europie, brak go w Skandynawii. Jest jedynym gatunkiem barwinka występującym w Polsce w stanie dzikim (dość rzadko). W rozproszonych stanowiskach występuje niemal na całym niżu. W górach spotykany jest rzadziej.
Pokrój: Drobna, zimozielona krzewinka osiągająca wysokość do 20 cm. Roślina wieloletnia, chamefit. Kwitnie od marca do maja. Roślina spotykana w liściastych lasach, na zboczach pagórków, w zaroślach
Łodyga: Łodygi zdrewniałe dołem, pokładające się i zakorzeniające. Osiągają długość do 1 m. Łodygi kwiatowe wyprostowane, wzniesione.
Liście: Naprzeciwległe. Liście skórzaste, całobrzegie, eliptyczne, ciemnozielone i błyszczące, do 5 cm długości, krótkoogonkowe.
Kwiaty: Niebieskie lub jasnofioletowe, obupłciowe, o średnicy około 2,5 cm, wyrastające pojedynczo w pachwinach liści. Kielich kwiatowy pięciodzielny, znacznie krótszy od korony. Korona o rurce lejkowatej i płasko rozpostartych płatkach. Pięć pręcików przyrośniętych do rurki korony, słupek na szczycie zgrubiały, przy nasadzie zalążni dwa żółte miodniki. Kwitnie od marca do maja.
Owoce: Dwa cylindryczne mieszki.
Surowiec zielarski: Surowcem leczniczym jest ziele barwinka pospolitego
Skład: Zawiera alkaloidy: winkaminę, izowinkamina, perwincynę; kwas ursolowy, gorycz (wincynę), leukoantocyjanidyny, flawonoidy (robininę).
Działanie:
- Obniża ciśnienie krwi (hypotonicum).
- Sosuje się go w przypadkach krwawień, stanów zapalnych błon śluzowych oraz w leczeniu egzem.
- Ma działanie pobudzające na krążenie mózgowe oraz poprawia działanie mózgu.
- Barwinek jest zalecany w leczeniu zaburzeń związanych ze starzeniem się, zaburzeniami pamięci czy równowagi.
UWAGA: Cała roślina jest lekko trująca: Zawiera wininę, pubescynę i minorynę. Objawami zatrucia są: zmniejszenie ciśnienia krwi, zaburzenia pracy serca i w oddychaniu. Zbiór: Od maja do sierpnia. Zebrany surowiec suszy się naturalnie, w miejscu przewiewnym i suchym.
