Gatunek rośliny z rodziny selerowatych. Występuje w całej niemal Europie, na dużej części Azji i w Maroku. Rośnie na łąkach, siedliskach ruderalnych, w lasach jesionowo-dębowych i w zaroślach na brzegach wielkich rzek.
Pokrój: Okazała roślina, osiągająca wysokość 50-150 cm i średnicę 4-20 mm. Posiada silny, specyficzny zapach
Łodyga: Prosto wzniesiona, dęta, rozgałęziona, żebrowana i kanciasto bruzdowata, często porośnięta krótką, skierowaną w dół szczecinką. Pod ziemią grube i wielogłowe kłącze.
Liście: O bardzo zmiennym kształcie; 3-listkowe lub pierzaste. Dolne liście duże, z długimi, rynienkowatymi ogonkami, górne mniejsze, z dużą pochwą przekształconą w liściak. Szorstko owłosione, ze sztywnymi szczecinkami na nerwach od spodu. Liście mają zróżnicowane kształty, przeważnie są pierzastosieczne z 3-5 listkami jajowatymi, karbowanymi lub piłkowanymi.
Kwiaty: Kwiatostan stanowi 15-30 baldaszków różnej długości zebranych w baldach złożony. Baldaszki mają szypułki z owłosioną stroną wewnętrzną. Kwiaty promieniste, o białych płatkach, czasem czerwonawych lub żółtozielonych. Poszczególne kwiaty zbudowane są z 5 małych działek kielicha, 5 płatków korony, 5 pręcików i jednego słupka z dwiema szyjkami. Miodniki znajdują się na zalążni. Oprócz kwiatów obupłciowych zdarzają się w kwiatostanie także kwiaty męskie.
Owoce:
Rozłupki zamknięte w eliptycznej lub kulistej rozłupni o długości 6-10 mm. Rozłupki na brzegu wąsko oskrzydlone, z trzema żebrami na grzbietowej stronie.
Korzeń: Gruby, wrzecionowaty, na wiosnę posiadający zielonkawy sok o ostrym smaku.
Roślina lecznicza: Stosowano go do zmniejszania obrzęków i przeciw biegunce.
Surowiec zielarski: Ziele, owoce i korzeń. Kłącze zawiera cukry, argininę i glutaminę. Dojrzałe owoce zawierają 3% olejku eterycznego, niedojrzałe dodatkowo alkohol metylowy i etylowy oraz heraklinę, przez co ich spożycie może powodować zatrucia zwierząt gospodarskich. W liściach i kwiatach znajdują się związki flawonowe, żywicowe i sole mineralne.
Zbiór i suszenie: Ziele należy zbierać tylko wiosną lub na początku lata, owoce i korzenie – jesienią.
Sztuka kulinarna: W średniowiecznej Europie przyrządzano z niego kwaśną polewkę nazywaną barszczem. Młode pędy używane są do dziś jako składnik sałatek i przyrządzane jak szpinak. Wywar z ziela przypomina w smaku bulion. Gotowane młode liście i łodygi (wiosna-lato) dają smaczną zupę tzw. barszcz przypominający wg Rosjan rosół z kury. Starsze są już mniej smaczne. Można ich używać również jako dodatku do potraw i innych ziół. Z delikatnych liści po ugotowaniu w osolonej wodzie można robić sałatki. Korzenie barszczu są jadalne po ugotowaniu
Działanie:
-
W medycynie ludowej wywar z barszczu stosuje się przy leczeniu niestrawności oraz biegunki.
-
Podaje się go także przeciw padaczce.